5 meest actuele milieuproblemen

Klimaatverandering is wereldwijd de grootste uitdaging waarmee we worden geconfronteerd. Al sinds de jaren 80 staat dit thema hoog op de agenda als zijnde ernstige bedreiging voor de planeet. Toch zijn we ons pas vrij recent bewust geworden van de omvang. Ook lijken we de effecten op de middellange en de lange termijn nu pas te bevatten. De broeikasgassen die zorgen voor een toenemende afbraak van de ozonlaag zijn een grote zorg. Ook de opwarming van de aarde en de afbraak van de natuurlijke cycli van de planeet geven ons reden tot grote bezorgdheid.

Echter, er zijn nog veel meer redenen waar we vaak niet bij stilstaan! Het begrip klimaatverandering is namelijk een verwijzing naar de meest directe symptomen en naar de effecten hiervan. Het zijn de veranderingen van het gemiddelde klimaat, gezien over een lange periode. Klimaatverandering is zichtbaar in een daling of stijging van de temperatuur, een verandering in windrichting of hoeveelheid neerslag. Op de lange termijn hebben klimaatveranderingen grote invloed op het zeeniveau, de stromingen in de zee en het zoutgehalte van het zeewater. In dit artikel gaan we verder in op de klimaatveranderingen.

Klimaatverandering, ongelijkheid en armoede

Naast de milieuschade die vaak onomkeerbaar is, heeft klimaatverandering ook directe impact op migratiestromen. Momenteel zien we over de hele wereld hoe hele bevolkingsgroepen zich verplaatsen. Vaak zelfs verplaatsingen over de continenten heen. Meestal gebeurt dit als gevolg van een voedselcrises, een toename van ongelijkheid en ontevredenheid binnen een landgrens of vanwege territoriale oorlogen. De volgende vijf onderdelen zijn naast bovengenoemde, absoluut van invloed op het welzijn van de hele wereldbevolking en de volgende generaties:

Vervuiling

Land, lucht en water hebben bij lange na niet meer dezelfde kwaliteiten als een aantal jaren geleden. Het worden ook wel de hulpbronnen van de aarde genoemd. Onder meer broeikasgassen hebben deze belangrijke hulpbronnen verslechterd. Broeikasgassen in een gezonde hoeveelheid, zijn belangrijk voor het leven op aarde. Maar een teveel aan deze gassen in de atmosfeer heeft dus grote gevolgen. De aarde warmt op, de kwaliteit van het water verslechtert, net als de luchtkwaliteit. Hele groepen mensen zijn in de loop van de tijd gedwongen om hun activiteiten met betrekking tot voedselproductie en landbouw op te geven.

Ontbossing

Duizenden kilometers bos wordt jaarlijks gekapt of plat gebrand. Het tempo waarin de bossen worden vernietigd ligt erg hoog. Economische belangen zijn groot, waardoor er geen halt wordt toegeroepen aan deze ontbossing. Naast deze ontbossing sterven bovendien veel bomen als gevolg van plotselinge temperatuur veranderingen. Opgedroogde waterbronnen en luchtvervuiling zijn tevens van grote invloed. Compensatie is er maar weinig. Alternatieve programma`s ter bescherming van de bossen op grote schaal, zijn er nauwelijks.

Opdroging van waterbronnen

De temperaturen stijgen en de aarde verandert. Rivieren, lagunes, meren en andere waterbronnen verdrogen. Eeuwenlang waren het bronnen die mens en dier hielpen om te overleven. Hele dorpen werden gevormd rondom een waterbron. De huidige situatie is triest. Veel van de nog overgebleven waterbronnen zijn besmet, net als de kusten en de oceanen. Woestijnen breiden zich uit en er is een duidelijke migratie zichtbaar van het platteland naar de stad. Water is een bron van leven, het biedt welvaart aan de mens, aan de flora en de fauna.

Overexploitatie van natuurlijke hulpbronnen

Door een zogenaamde uitbuiting van de hulpbronnen op onze aarde, zullen er binnenkort niet meer voldoende voorraden zijn. Het overleven van de mens wordt hierdoor bedreigd. Een onverantwoord gebruik van lucht, water en hout in combinatie met een snel groeiende wereldbevolking, zijn de belangrijkste oorzaken van uitputting. Daarnaast zijn de nog beschikbare water en energiebronnen voornamelijk in handen van bedrijven uit ontwikkelde landen. Zij genereren tot nog toe weinig voordelen voor de plaatselijk natuur en de bevolking. Daar waar de bronnen zich bevinden is de leefbaarheid zo gedaald in kwaliteit, dan mensen worden gedwongen om hun woonplaats te verlaten. Hele dorpen verkassen en gaan op zoek naar gebieden waar overleving wel mogelijk is. Het gevoel van arm en rijk, grote bedrijven ten opzichte van de lokale bevolking. Het is een situatie die de ongelijkheid in de wereld alleen maar lijkt te vergroten.

Het gebruik van chemische stoffen

Natuurrampen, lange periodes van droogte, orkanen en andere natuurverschijnselen voorkomen een gelijkmatige productie van voedsel. Normale omstandigheden lijken steeds zeldzamer te worden. Om de nadelige effecten van natuurrampen te keren en een verhoogde productie te genereren, worden de natuurlijke productiemethodes vervangen. Kunstmatige vormen worden aangewend, waarbij het gebruik van chemische stoffen overheerst. Deze vorm van voedselteelt verhoogt weliswaar de productie, maar verslechterd het voedsel op zich. De chemicaliën hebben een negatieve invloed op het milieu en op de gezondheid. Verontreiniging van land, lucht en voedsel is onvermijdelijk geworden.

Welke oplossingen zijn er mogelijk?

De oorzaken en gevolgen van klimaatverandering zijn allemaal gerelateerd aan elkaar. Ze beïnvloeden allemaal in min of meerdere mate onze gezondheid en onze staat van welzijn. Wat kunnen wij als bewoners doen?

Een enkele panklare oplossing is er niet. Maar het bewustzijn vergroten is al een eerste belangrijke stap. Bewuster omgaan met de relatie die we hebben met het milieu en de natuur. Zo is het goed om na te denken bij de spullen die we kopen, de handelsnetwerken die we ondersteunen, net als de initiatieven in de wereld.

Duurzame landbouw die op een verantwoorde manier gebruikt maakt van natuurlijke hulpbronnen. Puur gebaseerd op behoefte en de zorg voor het ecosysteem. Vermindering van afval en het recyclen waar mogelijk.

Verder is het ook belangrijk om brandstoffen die broeikasgassen produceren te vermijden. Net als het gebruik van chemicaliën of conserveermiddelen. Het zijn allemaal grote initiatieven die de wereld enorm zouden verbeteren. Maar ook op kleine schaal is elk initiatief welkom en belangrijk. Enkele tips die je zelf kunt toepassen. Eet vegetarisch, doe vaker het licht uit in ruimtes waar je niet hoeft te zijn, probeer minder te verbruiken en trek de stekker van apparaten die je niet gebruikt. Want laten we nooit vergeten: we hebben maar één planeet aarde, dus laten we er zuinig op zijn. Voordat het te laat is!